De tweede helft van het Oekraïense appelseizoen is volgens verwachting verlopen, zegt Volodymyr Gurzhiy van de Oekraïense appelexporteur USPA Fruit: "Mijn voorspellingen zijn uitgekomen. Het verkoopseizoen is nog niet voorbij, maar we hebben al vier records behaald. Het exportseizoen bleek korter dan alle eerdere seizoenen die ik heb waargenomen. Hoewel we nog geen definitieve cijfers hebben, verwacht ik dat het seizoen 2024-2025 een recordlaag volume zal hebben, met tegelijkertijd recordhoge prijzen. Aan het begin van het seizoen waren de appelprijzen uitzonderlijk hoog, waardoor veel telers hun appelen naar de industrie hebben gestuurd. Interessant is dat zelfs appelen van normale kwaliteit, die gewoonlijk in supermarkten liggen, in aanzienlijke hoeveelheden voor de verwerking werden gebruikt."
Waarom werden deze appelen dan naar de verwerkende sector gestuurd? Een deel van de reden ligt in de gestegen prijzen voor andere fruitsappen, legt Gurzhiy uit. "De prijzen voor sinaasappelconcentraatsap zijn hoog, en daarom trekken ze ook de prijzen voor appelconcentraatsap omhoog. De kleine oogst dit seizoen was ook een drijvende factor, omdat sommige regio's veel te lijden hadden van late voorjaarsvorst in 2024. Deze factoren leidden dus tot een kort seizoen, lage export en hoge prijzen, hoewel ik nog een andere drijvende factor wil noemen: er was een grote vraag naar Oekraïense appelen."
Oekraïense exporteurs en handelaren realiseerden zich dat de oogst en latere voorraad van exportgerichte appelvariëteiten lager was dan normaal, en gingen zeer actief te werk, legt Gurzhiy uit: "Dit jaar werd de strijd om de Oekraïense appel niet alleen op de eindmarkten gevoerd, maar ook onder telers in het land zelf. We moesten een ongewoon hoge prijs betalen, maar de recordprijzen voor appelen uit de sector en de hoge prijzen voor premium- of 1e kwaliteitsappels gaven telers vertrouwen dat ze hun appels onder alle omstandigheden tegen een hoge prijs zouden kunnen verkopen. De vraag naar Oekraïense appels van hoge kwaliteit heeft nu zijn hoogtepunt bereikt. Supermarktketens in Oekraïne doen actief mee in de concurrentie om deze appels, waardoor de prijzen die binnenlandse retailers betalen volledig concurreren met de internationale prijzen. We ontvangen nu vaak aanvragen uit verschillende landen, maar we hebben ze niets meer te bieden. Vanuit kwaliteitsoptie is het risico te hoog, en het is economisch verstandiger om dezelfde appels binnen Oekraïne te verkopen tegen dezelfde of zelfs betere prijzen."
Telkens wanneer marktdeelnemers positieve signalen ontvingen over een mogelijk naderend einde van de oorlog, leidde dit tot actieve investeringen in de sector, aldus Gurzhiy. "Oekraïense telers gingen langzaam door met het aanplanten van nieuwe boomgaarden en het vernieuwen van de infrastructuur, wanneer positief nieuws hen bereikte. Het is duidelijk dat het laatste nieuws over de verslechtering van de politieke betrekkingen tussen Oekraïne en de VS enigszins alarmerend is voor de tuinbouwsector, omdat investeringen in tuinbouwprojecten langetermijngeld zijn en onmogelijk snel kunnen worden teruggetrokken. Ik zie echter niemand eerder vastgelegde plannen opgeven. Het lijkt mij dat Oekraïense bedrijven al gewend zijn aan de omstandigheden en meebewegen met de politieke trends."
"Misschien klinken mijn woorden te positief voor de huidige tijd, dus laat ik een beetje realisme toevoegen. De Oekraïense tuinbouw heeft, net als andere sectoren, te kampen met een groot tekort aan arbeidskrachten, vooral in mannelijke beroepen. Bankfinanciering is nog steeds vrij duur en als ik buitenlandse partners vertel dat handelsfinanciering 24% per jaar kan kosten, geloven ze dat gewoon niet, want met zulke kosten is het heel moeilijk om te overleven op de markt. Subsidiefinanciering heeft ook bepaalde veranderingen in de markt ondergaan, omdat alle USAID-programma's zijn afgesloten, en deze organisatie was vrij actief in het ondersteunen van de tuinbouw in Oekraïne. Omdat er een gebrek is aan fruit op de binnenlandse markt, importeert USPA nu ook appelen om de gaten op te vullen."
Ondanks de zeer publieke onenigheid tussen Trump en Zelensky, denkt Gurzhiy niet dat de VS Oekraïne volledig in de steek zal laten: "Ik weet zeker dat we veel troeven in handen hebben en hadden, zoals natuurlijke en menselijke hulpbronnen, en, zoals we zien, vechten zowel Rusland als de VS om controle te krijgen over deze troeven. Daarom denk ik niet dat president Trump zich zal terugtrekken om Oekraïne te helpen. Hij zal niet begrepen worden door de gemeenschap, noch door de Amerikaanse kiezers, noch door de Europeanen. Het lijkt mij dat Trump manipulatieve beïnvloedingsmethoden gebruikt om Oekraïne te dwingen zijn scenario voor een vredesakkoord te accepteren. Zoals president Zelensky heeft getoond, zal Oekraïne niet ten koste van alles vrede accepteren. Er is dus een zekere spanning. Het lijkt mij dat de basis van deze spanning wordt gevormd door specifieke punten in het vredesakkoord, waarover de partijen verschillende standpunten innemen. Iedereen begrijpt dat er een vredesakkoord moet komen en dat de partijen compromissen moeten sluiten, en daarom is het goed voor de Verenigde Staten om Oekraïne te helpen en met Oekraïne samen te werken. De Verenigde Staten zijn nog nooit zo dichtbij geweest om Rusland op dit gebied te verslaan," besluit hij.
Voor meer informatie:
Volodymyr Gurzhiy
USPA Fruit LLC
Tel.: +380 50 925 57 32
v.gurzhiy@uspafood.com
www.uspafood.com