Tholen - Met de Joint Corridor Agrifood + Express – een duurzame oplossing over het water tussen Vlissingen, Rotterdam en Lelystad – worden krachten gebundeld, hoeven er geen lege containers rond te gaan en wordt actief gewerkt aan duurzaamheid. Logistiek dienstverleners CTU en Lineage Logistics vertellen met de klanten van het eerste uur McCain en JAWA Food in dit interview - gepubliceerd in het vakblad Primeur - over hun ervaringen met de nieuwe modaliteit.
Lineage Logistics: Potentieel voor andere partijen om aan te haken
“Als Lineage Logistics proberen we onze hele supply chain zo duurzaam en efficiënt mogelijk in te richten. Om containers van de weg te halen, kom je al snel bij binnenvaart uit. De Agrifood+ Express is hier één van de voorbeelden van. Door de ladingen uit Vlissingen, Lelystad en Rotterdam te koppelen creëer je een mooie driehoek met volumes om deze ‘waterweg’ goed in de markt te zetten,” vertelt Mark Ketelaar, Regionaal Vice President Benelux bij Lineage Logistics. “Overigens is deze lijn voor Lineage maar een onderdeel van wat wij via de barge vervoeren. Jaarlijks vervoeren wij vanuit Rotterdam en Antwerpen ongeveer 80.000 TEU naar Vlissingen. Denk aan onder meer sappen en exotisch fruit, zoals mango’s.”
“We zijn dit initiatief als ‘frites express’ opgestart met McCain en later zijn de uienexporteurs uit de Flevopolder aangehaakt. Dat is een mooie aanvulling gebleken. We zijn tevreden over de huidige volumes die via deze lijn worden vervoerd, maar er is potentieel voor andere partijen om bij dit initiatief aan te haken, dat kan voor food, maar ook voor dry cargo,” vertelt Mark. “De duurzaamheidsvoordelen ten opzichte van het wegtransport zijn evident. Daarbij hoeft het ook zeker niet meer te kosten. Onder tijdsdruk bestaat er altijd nog de mogelijkheid om de lading via de weg te vervoeren, maar in veel gevallen is dat niet nodig en kan het vervoer over water prima gepland worden. We werken hierbij nauw samen met de shipping lines en dat is ook een must voor een initiatief als dit om goed te functioneren.”
Als Lineage hebben we ‘The Climate Pledge’ ondertekend, waarin we ons committeren om in 2040, tien jaar eerder dan de overeenkomst van Parijs stelt, klimaatneutraal te opereren. Daarvoor zijn de transportmodaliteiten een belangrijke pijler, maar we bekijken het hele plaatje breder. Niet voor niets hebben we op onze faciliteiten in Nederland ongeveer 50.000 zonnepanelen geïnstalleerd, in Vlissingen vier windmolens staan en kijken we ook goed naar de isolatie van onze koel- en vrieshuizen,” besluit Ketelaar.
CTU: Terminal wordt ontkoppelpunt
Als overslagbedrijf met terminals op drie locaties, waaronder Lelystad, ging CTU de samenwerking met Lineage Logistics aan. “Zij voeren met de friet van McCain van Lewedorp naar Flevokust, wij deden met de containers hetzelfde vanuit Rotterdam naar Lelystad. Lineage haalde containers op in Rotterdam en wij brachten ze weer terug. Toen zijn we gaan nadenken welke combinaties we konden maken om gebruik te maken van elkaars capaciteit en lading,” vertelt commercieel manager Grant Pinkney van CTU.
“We zijn gestart met uien en friet omdat in beide regio’s veel agrarische producten worden geteeld en verwerkt, maar vervoeren inmiddels veel andere producten, zodat we een nog hogere frequentie in de binnenvaart tussen Rotterdam, Lelystad en Vlissingen krijgen. Hoe meer we kunnen bundelen, hoe aantrekkelijker het wordt om aan boord te stappen,” constateert Grant. De binnenvaartschepen die CTU en Lineage Logistics inzetten zijn uitgerust met reeferaansluitingen voor continuïteit in koeling waardoor de koude keten niet wordt onderbroken.
Gevraagd naar het grootste voordeel van vervoer over water, noemt Grant allereerst het ‘groene voordeel’. “Ik verwacht dat de kosten per container een paar tientjes lager uitvallen, maar dat moet niet de doorslaggevende reden zijn om voor vervoer over water te kiezen. In plaats van 150 vrachtwagens krijgen we nu 150 containers in één keer dezelfde kant op. Daarbij gebruiken we de terminal veel meer als ontkoppelpunt. Zo kunnen we dagelijks versnellen en vertragen als de situatie erom vraagt. Doordat je kunt bijschakelen, heeft de klant veel meer controle op het logistieke proces. Bovendien gaat de leveringsbetrouwbaarheid omhoog. Als je per vrachtwagen vanuit Rotterdam naar Lelystad moet komen, is de kans op een file immers veel groter.”
“De hele logistieke sector heeft de laatste jaren te maken gehad met grote disrupties in de hele supply chain. Dat heeft wel impact gehad, je hebt voor de barge nu eenmaal meer tijd nodig dan voor een truck. Daar moeten verladers en ontvangers zich op inrichten. Belangrijk is ook dat de voorwaarden bij de rederijen kloppen. Vorig jaar werd er door de rederijen ingekort op de vrije dagen die je nodig hebt om de handel te laden. Gelukkig zien we hier inmiddels een kentering in en we hopen dat dit ook zal resulteren in een toename van het volume,” vervolgt Grant. “Inmiddels varen we zo’n twee tot drie keer per week vanuit Vlissingen naar Lelystad. We roepen van harte partijen op om zich bij deze duurzame lijn aan te sluiten. Hoe meer partijen, hoe frequenter de lijn kan varen, hoe beter het product wordt en des te makkelijker het wordt om aan boord te stappen.”
JAWA Food: Pragmatische en duurzame manier om transport in te vullen
JAWA Food uit Emmeloord was één van de initiatiefnemers voor de AgriFood+ Express. Voor de overzeese exporteur van onder meer uien, knoflook, aardappelen en wortelen was de ‘waterweg’ tussen Vlissingen, Rotterdam en Lelystad een uitkomst. “De doelstellingen rondom de CO2-uitstoot en de beperktheid van wielen op de weg waren voor ons reden om de mogelijkheden van andere modaliteiten te onderzoeken,” vertelt Pieter Jaarsma.
“We zitten hier in Emmeloord verder van de grote havens vandaan in vergelijking met onze concurrenten in het zuiden van het land, vandaar dat we naar een slimme en duurzame oplossing hebben gezocht. Dankzij deze lijn kunnen we goedkoper transporteren dan met de vrachtwagen en dat ook nog eens met grote volumes tegelijk,” vertelt Pieter. Als groot voordeel noemt de exporteur dat de hele logistiek goed te plannen is. “De transittijd is vooraf duidelijk. Voor de barge kun je vooraf een afspraak maken in de haven waardoor de containers altijd beschikbaar zijn. Met de vrachtwagen gebeurde het de laatste jaren nogal eens dat je een paar uur op je container moest wachten.”
JAWA Food haalt de containers op bij Flevokust Haven in het nabijgelegen Lelystad, laadt de containers in Emmeloord, waarna de handel in reefercontainers via binnenvaartschepen naar Rotterdam en Vlissingen worden verscheept. “Financieel kan deze oplossing goed uit. Bovendien besparen we hiermee op onze CO2-uitstoot, omdat we veel minder vrachtwagens op de weg hebben. Zo’n 95% van onze containerlogistiek vindt nu plaats via de AgriFood+ Express. Enkel bij de start van de nieuwe oogst als je als eerste op de markt wilt zijn of in een gevalletje van een klant die last minute bestelt, kiezen we nog voor vervoer over de weg. Maar in hartje seizoen, waarin we toch al veel programmamatig werken komt deze lijn prima uit.”
De binnenvaartschepen die CTU en Lineage Logistics inzetten, zijn uitgerust met reeferaansluitingen voor continuïteit in koeling waardoor de koude keten niet wordt onderbroken, een belangrijke voorwaarde. De reefercontainers met friet die van McCain vanuit Lewedorp naar Lelystad komen, kunnen weer door JAWA Food worden gebruikt. “Door deze stromen aan elkaar te koppelen, kunnen we op een efficiënte manier onze containers inzetten en hoeven er geen lege containers rond te gaan.”
“Het enige waar nog verder aan gewerkt zou kunnen worden, zijn de vrije dagen die beschikbaar zijn om de pendel uit te voeren. Dat maakt het nu weleens een race tegen de klok. Maar als we opnieuw de keuze zouden hebben, zouden we meteen weer voor binnenvaart kiezen. Voor ons is het een hele pragmatische manier om ons transport in te vullen. Het is goedkoper en levert een CO2-reductie op. Er is eigenlijk geen reden om het niet te doen.”
McCain: “Naast duurzamer zijn we met transport over water een stuk flexibeler”
Ook aardappelverwerkend producent McCain is deelnemer van het eerste uur aan de AgriFood+ Express, die in eerste instantie nog de Frietexpress werd genoemd. “Drie jaar geleden zijn we met het toenmalige Kloosterboer, nu Lineage Logistics, van start gegaan met deze lijn. Lineage is voor ons een belangrijke logistieke partner en we sparren regelmatig om te kijken of we onze samenwerking kunnen optimaliseren. Toen men met deze oplossing kwam, zagen we dat als een grote kans om onze carbon footprint te reduceren en de modal shift te maken,” vertelt logistiek directeur Ronald Dees.
“Lineage heeft de nodige investeringen gedaan aan de barge om het aanpluggen van diepgevroren containers mogelijk te maken. Zo zijn we gestart met de verschepingen vanuit onze fabriek in Lewedorp naar het vrieshuis in Lelystad. Daarbij gaan er steeds meer ‘exportcontainers’ terug vanuit Lelystad naar de Rotterdamse haven,” vertelt Ronald. Inmiddels gaan er volgens de logistiek directeur zeker 1.000 tot 1.500 verladingen per jaar via de joint corridor. “Met name voor de orders vanuit Zuid-Amerika en het Midden-Oosten zetten we deze lijn in. Dit jaar is de overzeese export wat lager, vanwege een grote vraag op de Europese markt, maar voor de toekomst verwachten we dat de vraag van buiten Europa – en daarmee ook het aantal containers – zeker weer toe zal nemen.”
Naast de duurzaamheidswinst, is McCain met het transport over water een stuk flexibeler geworden, merkt Customer Service Agent Rob van Damme. “De hele planning is nu op voorhand in te boeken. Hierdoor kan Lineage haar pieken veel beter spreiden en kan men zelf bepalen wanneer ze de containers gaan laden, hierdoor hebben ze veel minder druk op bepaalde slottijden.”
Wat McCain betreft, stappen meer bedrijven in op de joint corridor. “De capaciteit van deze corridor is groter dan wij vol kunnen maken. Wij trekken nu vanuit het zuidwesten de kar, maar hebben niet altijd een hele stabiele flow aan containers, dus als er andere partijen bijkomen, dan juichen we dat alleen maar toe. Onze ervaringen in de afgelopen drie jaar zijn louter positief. Qua kosten is het break-even, maar we geloven dat het transport over de weg op lange termijn alleen maar een grotere uitdaging wordt. Voor ons is de AgriFood+ Express een betrouwbare transportlijn. We hebben inmiddels duizenden containers over water getransporteerd en hebben geen issues gehad.”
Dit artikel verscheen eerder in editie 5, 38e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
www.zeeland-connect.nl/agrifoodplusexpress/