De droogte heeft een bepalende rol gespeeld in de ontwikkeling van het Spaanse uienseizoen. "Vorig jaar heeft de teelt in Europa enorm geleden, met name in Nederland, de grootste Europese uienproducent, maar ook in Duitsland, Frankrijk en Spanje", zegt Fermín Utrilla van het Spaanse biologische uien-, aardappel- en rode bietenteeltbedrijf Biodiversa. "Door deze situatie stegen de prijzen in de herfst en winter tot ongekende pieken, vooral in Nederland, waar ze de uien het hele seizoen niet goedkoop hebben verkocht. Zelfs op dit moment biedt Nederland de laatste bewaaruien voor meer dan een euro aan, omdat er haast geen enkele partij meer over is."
"Om een idee te geven hoe hoog de prijzen liggen: de meest recente prijsofferte die we hebben ontvangen voor kaliber 70-80 in bigbags is € 1,22 per kilo. We hebben het overigens over conventioneel product, want dit jaar is veel Nederlands bio-product als conventioneel verkocht, gewoon omdat de prijzen op een zeer hoog niveau lagen." "De consumptie in Europa bevindt zich in een recessie", vertelt Fermín, "en de vraag naar biologisch product is afgezwakt na een groei met dubbele cijfers. Dit jaar waren de prijzen voor conventioneel en biologisch ongeveer gelijk, maar er was meer afzet in het conventionele segment, waardoor telers en handelaren hun bio-product liever als conventioneel verkochten."
Dit stemt in ieder geval tot nadenken over de biologische markt, merkt Fermín op. "De handicap voor bio-producten is altijd de prijs geweest, maar dit jaar verschilden de prijs tussen bio en conventioneel niet zo veel. Misschien is het toch niet zo bepalend en speelt iets anders mee."
"Tot 15 juli zal het uienaanbod in Europa beperkt zijn"
Op dit moment oogst Biodiversa uien in de vroegste gebieden, met Andalusië op kop. "Maar door de droogte is het areaal met 50% verminderd en zullen de opbrengsten over het algemeen vrij klein zijn", geeft Fermín Utrilla aan. "Telen met weinig water is echt een uitdaging geweest. Hier vochten we tegen twee factoren: de lage beschikbaarheid van water en het toegenomen verbruik ervan door de hoge temperaturen. Maar ik ben positief verrast, want op onze percelen hebben we met behulp van een irrigatiesysteem met sondecontrole met de helft van het gebruikelijke water een even grote opbrengst kunnen behalen."
In dergelijke situatie zijn de prijzen van bij de start stevig geweest. "Voor de eerste Spring uien werd € 0,70 per kilo aan de telers betaald, maar de handelaren oefenen op dit moment een ongerechtvaardigde neerwaartse druk uit op de prijzen die niet in verhouding staat met de huidige vraag- en aanbodsituatie. Ik heb het gevoel dat supermarkten de held willen uithangen voor de consument, maar dan wel ten koste van de primaire sector."
"Ik zie geen reden waarom de prijzen moeten dalen, want er zijn nauwelijks uien beschikbaar in Europa", merkt Fermín op. "Zelfs het product uit Egypte is erg duur, terwijl dat toch een ui van mindere kwaliteit is. Daarom begrijp ik niet vanwaar die hoge druk op de Spaanse ui komt. Dat stemt helemaal niet overeen met de Europese marktsituatie."
Het onevenwicht tussen vraag en aanbod door de inkrimping van het areaal en de lagere rendementen op de percelen wordt nu nog versterkt door de regen van de voorbije weken in Murcia. "Daar is de uienteelt praktisch verloren gegaan dit jaar. En toch zie ik de prijzen van de Spaanse ui nog niet stijgen. Ik zie een onwil om de telersprijzen te verhogen in overeenstemming met de marktsituatie. Een kunstmatige neerwaartse druk dus."
"Mijn markt is niet Spanje, want wij richten ons op de export, maar wat ik heb uiteengezet, is wel de realiteit. Er zijn te veel uien van het zuidelijk halfrond tegen zeer hoge prijzen ingekocht en zolang die niet allemaal verkocht waren, werd niet overgeschakeld op het Spaanse aanbod. De situatie zat dus geblokkeerd en de prijzen voor Spaanse telers werden naar beneden getrokken. Nu is het wel zo dat met de overschakeling van de supermarkten op Spaanse uien en met de export naar Oost-Europese landen de prijssituatie kan veranderen", nuanceert Fermín.
"Vanaf half juli/begin augustus, wanneer het product van de eerste Europese teeltgebieden op de markt komt, zal het aanbod toenemen. Tot dan zullen de beschikbare volumes zeer beperkt zijn."
Voor meer informatie:
Fermín Utrilla
Biodiversa
[email protected]