Knolcyperus is een zeer hardnekkig onkruid, dat sinds eind jaren zeventig in Nederland voorkomt en een serieus probleem vormt voor de akkerbouw. Momenteel heeft een toenemend aantal boeren in Nederland last van dit onkruid en krijgen te maken met een teeltverbod. Dit leidt tot grote economisch schade bij de getroffen telers, laat de universiteit van Wageningen weten.
Om vermeerdering en verspreiding en daarmee problemen bij de export van voortkwekingsmateriaal te voorkomen geldt een teeltvoorschrift. Het algemene voorschrift is dat bij een vondst op het perceel een teeltverbod voor alle akker- en tuinbouwgewassen wordt opgelegd. Dit teeltverbod vervalt pas nadat een perceel drie jaar 'schoon' is verklaard. Door de aangescherpte voorwaarden voor het gebruik van grondontsmettingsmiddelen en de verlaagde dosering, is snelle uitroeiing niet meer mogelijk. Telers zijn volledig aangewezen op de inzet van herbiciden. De effectiviteit daarvan is lager omdat kieming voorwaarde is voor bestrijding. Dit zorgt voor toenemende problemen in de land- en tuinbouw.
Verspreiding voorkomen
De verspreiding van knolcyperus tussen percelen vindt vooral plaats via aanhangende grond aan machines, werktuigen en geoogste producten. Binnen een perceel zorgt versleping voor een hogere reproductie van de aanwezige knollen en een potentieel hogere besmetting. Ook knaagdieren (muizen) dragen bij aan de verspreiding. Een goede plaagdierbestrijding, schoon maken van machines en werktuigen en zorgvuldige omgang met (tarra)grond zijn belangrijke preventieve maatregelen om verdere verspreiding te voorkomen.
Telers zijn op dit moment volledig aangewezen op de inzet van herbiciden. De effectiviteit daarvan is laag omdat kieming voorwaarde is voor bestrijding. Dit zorgt voor toenemende problemen in de land- en tuinbouw. Er zijn in Nederland een aantal herbiciden toegelaten in maïs die een redelijk tot goede werking tegen knolcyperus hebben: Akris, Calaris, Frontier optima en Dual gold. Daarnaast blijkt uit internationale literatuur dat meerjarig grasland zorgt voor afname van de knolcyperuspopulatie door competitie om water en nutriënten. Door maïs in een wisselrotatie te telen met grasland, wordt de knolcyperus populatie gereduceerd. In het buitenland zijn goede resultaten behaald door inpassing van groenbemesters in de maïsrotaties. Groenbemesters die via hun wortels isothyocyanaten afscheiden, kunnen de concurrentiekracht van knolcyperus reduceren. Onder Nederlandse omstandigheden moeten deze nog op effectiviteit onderzocht worden.
Herbie
Momenteel zijn er experimenten met biologische grondontsmetting met een serie biologische middelen (Herbie) van het bedrijf Thatchtec. Bij deze methode wordt makkelijk afbreekbaar en eiwitrijk plantaardig materiaal (bijproducten uit de agro-industrie) in de bodem ingewerkt, waarna deze gedurende 2-3 weken wordt afgedekt met een coating of plastic. In laboratoriumproeven is door Praktijkonderzoek AGV van Wageningen Research vastgesteld welke dosering van de vloeibare formulering Herbie 87 nodig is om knolcyperus te bestrijden. Bij voldoende hoge dosering is Herbie effectief gebleken. In vervolg onderzoek binnen de PPS Groen zal door een consortium gekeken worden welke mogelijkheden er zijn om het proces van afdekken in veldsituaties te vereenvoudigen. Het consortium bestaat uit Wageningen Research-PAGV, Agrifirm Plant, Thatchtec, Stichting Aardbei Onderzoek en Eurofins Agro en zal uitgevoerd worden binnen de Topsector A&F.