Staatssecretaris Dijksma stelt garantiefonds beschikbaar
Bedrijven die last hebben van de Russische boycot kunnen volgend jaar een beroep doen op de garantieregeling van de overheid, dat maakte staatssecretaris Dijksma bekend. Het fonds verstrekt een lening aan bedrijven die in de kern gezond zijn, maar door de boycot in de problemen komen. De regering stelt 75-100 miljoen euro beschikbaar en draagt de helft van het risico. De andere helft komt voor rekening van de banken. Door deze opzet is het totale budget in het fonds 200 miljoen euro. De maatregel is onderdeel van het eerder aangekondigde plan om de sector te steunen en bestaat onder andere uit de werktijdverkorting.
Wit-Russische douane houdt groenten tegen
De douane van Wit-Rusland zegt in de afgelopen twee weken 56.000 vrachtwagens en meer dan 10.000 zendingen te hebben gecontroleerd op illegale producten uit de EU. De vrachtwagens waren onderweg naar Rusland. De douane hield 70 vracht-wagens tegen die niet aan de eisen voldeden. Zo hield de douane 18,4 ton Chinese kool tegen waarbij de fytosanitaire certificaten ontbraken en 20,6 ton diepvries paddenstoelen waarvan de informatie over de ontvanger op de documenten vervalst was. In totaal schat Wit-Rusland in voor een miljard roebel (ruim 11 miljoen euro) aan groenten te hebben tegen gehouden.
Polen wil export naar Azerbeidzjan
Polen blijft zoeken naar nieuwe exportmarkten. Nadat Poolse appelen naar Singapore en Canada verscheept mogen worden, is het land bezig om toegang te krijgen tot Vietnam, China en India. Daarnaast heeft Polen haar oog laten vallen op Azerbeidzjan. Het Oost-Europese land ziet veel mogelijkheden voor export naar dit land. Een handelsmissie bezocht Bakoe om over de handel te praten.
Russische economie zakt verder weg
De economische situatie van Rusland verslechterd snel. De roebel verliest snel aan waarde en de olieprijs werkt niet mee. De poging van de Russische Centrale Bank om roebels vast te houden door de rente fors te verhogen, lijkt ook geen effect te hebben. De bank verhoogde eerder deze week de rente van 10,5% naar 17%. Gisteren verloor de roebel 20% aan waarde tegen harde valuta als de dollar en de euro. Het dieptepunt lag op 75 roebel tegen een dollar en 100 roebel tegen de euro. Vanochtend leek de roebel weer iets op te krabbelen. De rente die Rusland moet betalen op staatsobligaties steeg begin van de week al tot boven de rentevoet die Rwanda gerekend wordt.
De situatie is vooral riskant voor Russische bedrijven die leningen zijn aangegaan in dollars. Die worden geconfronteerd met snel stijgende kosten van de leningen. Volgend jaar moeten Russische bedrijven in totaal 130 miljard dollar aflossen of herfinancieren. Dat laatste is lastig omdat door de sancties Russische bedrijven alleen kortlopende kredieten (maximaal 3 maanden) mogen ophalen.
Risico's voor exporteurs
De devaluatie van de roebel heeft de werkwijze van de Russische AGF-importeurs veranderd. Door de instabiliteit van de valuta worden de importeurs dagelijks gedwongen om hun assortiment aan te passen. De import van sommige groenten zou met 20% gedaald zijn. Voor fruit is de situatie iets beter. Citrus, bananen, appelen en exoten blijven, aan de vooravond van de feestdagen, grote importproducten. Wel zijn er veranderingen te zien in de herkomstlanden van de producten. Zo is Turkije de grootste citrusleverancier, een maand geleden voerde Marokko nog de lijst aan.
Importproducten worden door de vrije val van de roebel fors duurder. Daardoor ontstaat het risico dat de Russen de rekening voor de importproducten niet kunnen betalen, Apple staakte daarom al de online verkopen in Rusland. Hoewel er rekening gehouden moet worden met de algemene inflatie, betekent dit in principe dat Russische producten relatief goedkoper blijven ten opzichte van de importproducten. Daar staat tegenover dat door de renteverhoging investeren ook fors duurder is geworden. Dat remt de groei van Russische bedrijven.
Roebelcrisis kan overslaan naar Europa
De wankelende positie van de roebel kan echter gevolgen hebben voor andere landen en bedrijven. Zo kan de crisis overslaan naar Europa, onder andere de Oostenrijkse Raiffeisen Bank en de Franse Société Générale hebben flinke bedragen uitstaan in Rusland. Raiffeisen Bank heeft voor 15 miljard euro aan Russische waardepapieren in bezit, Société Générale heeft 25 miljard euro uitstaan in Rusland. Waar de roebel 20% van de waarde verloor, daalde de waarde van Raiffeisen met 10,3% en Société Générale verloor 7,3%.
India en Rusland sloten deze week ook een deal over de handel in ruwe diamanten. Rusland is een grote producent van ruwe diamanten, India slijpt de edelstenen. Doordat de bedrijven nu direct gaan samenwerken en de tussenpersonen uitschakelen, profiteren beide landen. Daarnaast past dit in de strategie van Rusland, dat haar ogen steeds meer op het Oosten richt, weg van het Westen.
Rusland lobbyt voor opheffen sancties
Rusland is begonnen met lobbyen binnen Europa om de Europese sancties op te heffen. Het afgelopen jaar legde de EU drie keer sancties op aan Rusland, die vanaf maart één voor één aflopen. De EU kan de sancties verlengen, maar dat probeert Rusland te voorkomen door te lobbyen bij EU-lidstaten. Het Kremlin heeft daarbij de pijlen gericht op Cyprus, Italië en Hongarije. Volgens berichten zouden Italië, Griekenland en Slowakije al overtuigd zijn. Tsjechië twijfelt nog. De sancties worden nog altijd gesteund door Groot-Brittannië, de Baltische staten, Polen en Zweden. Frankrijk en Duitsland wachten af. Overigens is het niet ondenkbaar dat Rusland ook in Berlijn lobbyt om de sancties niet te verlengen.
Volgens de Russische minister van Landbouw is het over het algemeen gelukt om nieuwe leveranciers van de geboycotte producten te vinden. Wel geeft de minister toe dat het aanbod misschien niet voor de volle 100% vervangen is. De belangrijkste nieuwe leveranciers zijn oude Sovjetrepublieken, Latijns-Amerika en Azië.
Lees hier alle artikelen uit Dossier Rusland.