Het CDA noemt de noodverordening omtrent de Russische boycot en steun voor telers "Een puinhoop". "De regeling is open- en dichtgegaan, in Polen schijnt gefraudeerd te zijn met de regeling, het is veel te weinig en het gaat om een te beperkt aantal producten. Kortom, een erg frustrerende situatie, voornamelijk voor de ondernemers die door de boycot getroffen worden." In een brief aan de Tweede Kamer geeft staatssecretaris Dijksma meer duidelijkheid over de gang van zaken en de nieuwe noodverordening. Die geeft lidstaten van de EU de mogelijkheid zelf te kiezen wat voor en hoeveel product uit de markt gehaald wordt.
De Europese steun voor telers werd herzien nadat er duidelijk gefraudeerd werd met de regel. Vanuit Polen werd steun aangevraagd voor een hoeveelheid product, die in het land niet geproduceerd werd. In een brief aan de Tweede Kamer vertelt Dijksma meer over de nieuwe verordening. Onder de nieuwe noodverordening krijgen de lidstaten bepaalde volumes toegewezen waarbinnen zij aanvragen voor steun voor het uit de markt nemen of vernietigen van producten kan honoreren. Lidstaten met een relevante directe export naar Rusland krijgen de beschikking over specifieke volumes voor bepaalde productgroepen die zijn gebaseerd op de gemiddelde exportvolumes over de jaren 2011 t/m 2013. Daarnaast staat alle lidstaten een generiek volume van 3.000 ton ter beschikking dat zij naar believen mogen inzetten voor alle producten die onder de noodverordening vallen. In het conceptvoorstel heeft de Commissie het aantal producten voor wat betreft groenten beperkt tot tomaat, paprika, komkommer en wortels; kolen en champignons zouden daar ook nog aan worden toegevoegd. De hoogte van de maximale steun alsook het onderscheid tussen telers die zijn aangesloten bij een erkende producentenorganisatie en telers die geen lid zijn van een producentenorganisatie zoals vastgelegd in de 'oude' noodverordening blijven gehandhaafd.
Telers tussen wal en schip
Dijksma zelf reageert niet onverdeeld enthousiast. "Ik ben echter teleurgesteld dat de voorwaarden en de hoogte van de steun en het onderscheid tussen leden en niet- leden van producentenorganisaties uit de oude noodverordening gehandhaafd blijven. Ik blijf me inzetten voor een verhoging van de steun en het opheffen van het onderscheid tussen leden en niet-leden", schrijft Dijksma. "De Europese Commissie heeft aangegeven dat aanvragen die vanaf 4 september bij de lidstaten zijn ingediend en waarvoor geen onomkeerbare stappen zijn genomen onder de nieuwe verordening kunnen worden behandeld. Dit laat onverlet dat er onder deze groep aanvragen van telers kunnen zijn die tussen de wal en het schip dreigen te vallen. Voor deze individuele gevallen zal ik bij de Europese Commissie aandringen op clementie. De Europese Commissie heeft aangegeven dergelijke aanvragen te zullen bekijken."
Prijzen
In de brief schrijft Dijksma ook over de prijsontwikkelingen. "Voor de belangrijkste glasgroenteproducten monitor ik de prijs vanaf 1 augustus 2014 (bron RVO.nl). Sinds 1 augustus laten komkommers een prijsdaling zien van 40%, diverse tomatensoorten een forse stijging van 650-850%, rode paprika een stijging van bijna 200%, groene paprika een daling van 35% en gele paprika vrijwel een gelijk prijsniveau. Voor de belangrijkste fruitsoorten kan ik u melden dat de prijzen voor Elstar appelen sinds de aanvang van de oogst op 18 augustus nu 11% hoger liggen en de prijzen voor Conference peren (4 augustus) 14% lager", schrijft Dijksma. Eerder waarschuwden DPA en LTO Glaskracht al dat de prijzen voor de boycot en voor 1 augustus al erg slecht waren, mede door de verslechterde verhoudingen met Rusland. Er wordt volgens Dijksma geen exacte procentuele prijsdaling gehanteerd om te bepalen of een product in aanmerking komt voor Europese steun. De combinatie van het exportvolume richting Rusland en het effect van de boycotmaatregelen op het betreffende product bepalen of het product op de lijst van aan te bieden producten staat.
Dijksma geeft in de brief ook aan bij de Commissie aan te dringen op vrijstellingen van het kartelverbod om een crisiskartel mogelijk te maken. Dan wordt er structureel een hoeveelheid capaciteit (maximaal de export naar Rusland) uit de markt genomen. Hierover verwacht Dijksma snel duidelijkheid.
Steun voor nectarine- en perziktelers
Ook beantwoordt Dijksma vragen over de steun voor perziken en nectarinetelers - die al plaatsvond voor de Russische boycot. Reden voor deze steun zijn de weersomstandigheden en daaruit vloeiende overproductie. "Omdat de marktomstandigheden voor perziken en nectarines nu uitzonderlijk slecht zijn als gevolg van een combinatie van factoren – hoog aanbod bij een scherpe daling van de consumptie wegens ongunstige weersomstandigheden – is de Commissie ertoe over gegaan om deze tijdelijke maatregelen in te stellen gelet op het feit dat het hier om bederfelijke producten gaat. Ik verwacht dat de Commissie ook in de toekomst zorgvuldig zal handelen en heb geen aanleiding om aan te nemen dat de Europese Commissie in de toekomst er sneller toe over zal gaan om maatregelen te nemen", aldus Dijksma.